Indien tijdens een onderzoek is gebleken dat u een steen in de urinewegen heeft, kan gekozen worden voor een behandeling met de niersteenvergruizer ofwel de Extracorporele Shock Wave Lithotrypsie (ESWL).
ESWL niersteenverbijzelaar
Bekijk hier de informatiefolder van het Sint-Andries Ziekenhuis
Voorbereiding
Als de patiënt medicijnen gebruikt die de bloedstolling vertragen, moeten deze voor de ESWL-behandeling gestopt worden. De uroloog of huisarts zal je hier advies over geven.
Omdat de behandeling gebeurt onder algemene narcose, dien je je nuchter aan te melden bij het dagziekenhuis. Dat wil zeggen dat je niets meer mag eten of drinken vanaf middernacht voor de behandeling.
De niersteenverbrijzelaar (vergruizer)
De niersteenvergruizer lijkt op een röntgentafel. In het tafelblad is een ronde opening uitgespaard voor een waterkussen. Over dit waterkussen zit een rubber vlies. Op de bodem van het waterkussen bevindt zich een schotelantenneachtig instrument waarop zich kristallen bevinden. Deze kristallen zenden tegelijkertijd een drukgolf uit die zich concentreert in één punt (brandpunt). We plaatsen de patiënt in een dusdanige positie op de tafel zodat de niersteen in dit brandpunt ligt. Afhankelijk van de ligging van de steen kan dit in rug-, of buikligging zijn. Deze positionering gebeurt met behulp van röntgenstralen. Als je zwanger zou kunnen zijn, is het dus belangrijk dat te melden voor de behandeling start.
De niersteen kan worden vergruisd doordat de energie van de drukgolven in het brandpunt het grootst is. Het uiteenvallen van de steen in brokjes of zeer fijn gruis vindt soms al tijdens de behandeling plaats. Meestal gebeurt dit pas na enige tijd. Dit is afhankelijk van de ligging en van de hardheid van de steen.
De behandeling
Afhankelijk van de plaats en de grootte van de steen is in sommige gevallen tevoren een buisje (Double J katheter) in de urineleider geplaatst. Hierdoor wordt voorkomen dat de afvloei van de urine, door gruis na de ESWL behandeling, wordt belemmerd. Deze katheter wordt later weer verwijderd.
Op een zeker tijdstip wordt je naar de operatiekamer gebracht, waar de verpleegkundige en de uroloog je installeren op de niersteenverbrijzelaar. Eens je juist ligt, wordt je door de anesthesist onder narcose gebracht. De behandeling kan nu starten.
Na de behandeling verblijf je ongeveer een uur in de ontwaakkamer, waarna je op je kamer terechtkomt eens de narcose voldoende is uitgewerkt.
De behandeling tast de omliggende weefsels en organen in principe niet aan. Soms echter kunnen bijkomende problemen optreden, zoals een bloeding in een gedeelte van de nier. Ook zien we vaak irritatie van de huid, gaande van roodheid tot een blaar. Wanneer men dit na de behandeling vaststelt in de ontwaakkamer, wordt deze zone aangestipt met Eosine.
Duur
De totale duur van de behandeling met de niersteenvergruizer is ongeveer 45 minuten tot 1 uur. Gezien de algemene narcose, wordt je in de dagkliniek opgenomen.
Na de behandeling
Eens je op je kamer bent, dien je nog enkele uren in het ziekenhuis te blijven. Daar zal de verpleging controleren of je al kan plassen. Wanneer alles in orde is, komt de uroloog nog eens langs voor je ontslag. Je krijgt een voorschrift mee voor een controlefoto en indien nodig, voor een pijnstiller. De controlefoto moet later gebeuren, net voor je een controlebezoek hebt bij de dokter.
Het is afgeraden om zelf naar huis te rijden. Je kan nog last hebben van de algemene narcose of de behandeling zelf.
Bijwerkingen
- In de eerste 24u na de behandeling kan de urine bloederig zijn. Dat zou geleidelijk aan moeten afnemen en na ongeveer 24u verdwijnen.
- De eerste dagen na de behandeling is het belangrijk om veel te drinken.
Opvangen steengruis
Onmiddellijk na de ESWL-behandeling start je met het zeven van de urine. Daarvoor krijg je bij je vertrek uit de dagkliniek een zeefje mee.
Als je steengruis uitplast, moet je dat bewaren en meebrenegen bij een volgend bezoek aan de uroloog.
Dit steengruis kan eventueel gebruikt worden voor een steenanalyse. Op die manier kan de oorzaak van de steenvorming vastgesteld worden en herhaling (recidieven) worden voorkomen.
Belangrijk
Waarschuw de huisarts, de dienst urologie (051 42 50 60) of de dienst spoedgevallen (051 42 50 67) wanneer:
- Er fors bloedverlies optreedt dat langer dan 24 uur aanhoudt
- De pijn, ondanks het gebruik van pijnstillers, blijft aanhouden
- Je meer dan 38,5 °C koorts heeft
- Je opnieuw last zou krijgen van koliekpijnen
- Je denkt dat er andere problemen zijn (moeilijkheden bij plassen, ...)
Controle
Zoals reeds vermeld, kom je na een week of twee terug op controle. Er zal eerst een controleröntgenfoto gemaakt worden. Aan de hand daarvan kan de behandelende uroloog nagaan of de behandeling effect heeft gehad. Tijdens je bezoek aan de arts zal ook de uitslag van de foto besproken worden.
Het resultaat van een ESWL-behandeling kan soms pas na enige weken vastgesteld worden. In sommige gevallen blijkt het noodzakelijk de behandeling te herhalen om tot volledige vergruizing te komen.